Zasada FIFO, LIFO, FEFO – metody zarządzania magazynem

Spis treści:

  • Metoda FIFO
    • FIFO – co to?
    • Dlaczego warto stosować First In, First Out?
    • Co daje FIFO? Zalety i wady metody
    • FIFO – przykłady wykorzystania
  • Metoda LIFO
    • LIFO – co to?
    • Dlaczego warto stosować LIFO?
  • Metoda FEFO
    • Zasada FEFO – definicja
    • Zalety FEFO
  • Inne metody wydań magazynowych – LOFO i HIFO
    • Zasada HIFO – co to?
    • Czym jest metoda LOFO?
  • Zasada FIFO, LIFO, FEFO – którą warto wybrać?
  • FIFO, LIFO, FEFO i inne zasady składowania towarów – podsumowanie

 

 

Jednym z wielu procesów, jakie są realizowane w magazynie, jest kompletacja. Polega ona na pobraniu z zapasu produktów zamówionych przez klienta. Z tym zagadnieniem wiążą się techniki składowania FIFO, LIFO i FEFO. Czym się one różnią? Dlaczego wyboru metody zarządzania zapasami nie należy lekceważyć? Tego dowiesz się z lektury poniższego artykułu.

 

Metoda FIFO

Zasada FIFO jest uniwersalna – można ją stosować w każdej firmie, chociaż łatwo zaobserwować, że w niektórych branżach cieszy się ona większą popularnością niż w innych. Jednocześnie jej wdrożenie wiąże się z pewnymi wyzwaniami – konieczne jest m.in. monitorowanie, kiedy towar wpłynął do magazynu i wyposażenie przestrzeni magazynowej w odpowiednie regały. Szerzej o tym przeczytasz w dalszej części artykułu.

 

FIFO – co to?

Rozwinięcie skrótu FIFO brzmi następująco: First In, First Out – pierwsze weszło, pierwsze wyszło. To także wyraźna wskazówka, jak działa ta metoda zarządzania zapasami. Zasada FIFO opiera się o następujący mechanizm: najstarsze produkty opuszczają magazyn jako pierwsze. W konsekwencji metoda FIFO pozwala utrzymać świeżość zapasów – ryzyko, że produkty utracą swoje właściwości wskutek długiego przechowywania, jest niewielkie.

Szukasz powierzchni magazynowej w Warszawie? Sprawdź nowoczesne magazyny do wynajęcia w Warszawie.

 

Dlaczego warto stosować First In, First Out?

W wielu magazynach przechowuje się produkty nietrwałe, czyli takie, które mają określony termin ważności – wymienić wystarczy żywność, farmaceutyki i kosmetyki. Zasada FIFO zapewnia sprawną rotację towarów o krótkim okresie przydatności. Priorytetowe traktowanie na etapie kompletacji tych produktów, które jako pierwsze dotarły do magazynu, pozwala uniknąć strat i konieczności utylizacji przeterminowanych zapasów.

 

Co daje FIFO? Zalety i wady metody

Do głównych zalet metody FIFO należy zaliczyć możliwość redukcji strat i ilości odpadów, a zatem konkretne oszczędności. Zasada FIFO daje większą kontrolę nad stanami magazynowymi i ułatwia ich bieżące uzupełnianie. Wdrożenie tej koncepcji zarządzania zapasami pozwala też lepiej prognozować popyt na wybrane produkty dzięki monitorowaniu ich dat wejścia i wyjścia z magazynu.

Jak każde rozwiązanie, metoda FIFO wiąże się też z pewnymi wyzwaniami. Kluczowe wady FIFO to:

  • Konieczność monitorowania przyjęć towarów. W małych magazynach może odbywać się to ręcznie, podczas gdy w dużych standardem jest korzystanie z systemu zarządzania magazynem (WMS).

  • Potrzeba wyposażenia magazynu w odpowiednie regały. W tym przypadku infrastruktura magazynowa ma kluczowe znaczenie, a standardowe regały to za mało – na kompletowanie zamówień należałoby poświęcić sporo czasu.

 

FIFO – przykłady wykorzystania

Jak można przeczytać powyżej, metoda FIFO może zostać wdrożona w każdym magazynie. I chociaż koncepcja FIFO to standard w firmach operujących produktami z terminem ważności, to sprawdza się ona również w innych przypadkach. Oto przykłady magazynów, w których znajduje zastosowanie zasada FIFO:

  • Magazyny firm odzieżowych i obuwniczych. Trendy w branży modowej zmieniają się bardzo szybko, a to powoduje, że odzież czy obuwie z wcześniejszej kolekcji musi opuścić magazyn przed kolekcją stworzoną później.

  • Magazyny sprzętu elektronicznego. Smartfony, telewizory czy laptopy to produkty, które po pewnym czasie są uznawane za przestarzałe. Z perspektywy firmy konieczne jest zatem systematyczne opróżnianie magazynu z wcześniej wyprodukowanych modeli.

  • Magazyny z armaturą łazienkową czy płytkami. Przykładem sytuacji, w której sprawdza się reguła FIFO, są też zmieniające się trendy w urządzaniu wnętrz. Niektóre rozwiązania po pewnym czasie zostają uznane za nieefektywne i tracą popularność wśród klientów.

 

Metoda LIFO

Niektóre rodzaje magazynów są przystosowane do pracy zgodnie z koncepcją LIFO. To metoda, która jest odwrotnością zasady FIFO. W konsekwencji nie jest ona uniwersalna – nie można jej zastosować w wielu przypadkach. To powoduje, że zainteresowanie tym sposobem zarządzania towarami składowanymi w magazynie jest stosunkowo niewielkie. Jednocześnie reguła LIFO ma pewne zalety, które powodują, że nie została ona wyparta.

 

LIFO – co to?

Zasada LIFO brzmi następująco: Last In, First Out – ostatnie wchodzi, pierwsze wychodzi. Oznacza to, że podczas kompletacji zamówień pracownicy pobierają produkty, które często znajdują się jeszcze w strefie rozładunku. Metoda LIFO ma zastosowanie w magazynach, do których trafiają trwałe produkty (bez terminu ważności) o dużych gabarytach lub nieporęczne – np. materiały budowlane.

Metoda LIFO dobrze sprawdza się w magazynach z jednorodnym asortymentem lub niewielką ilością produktów na stanie. Magazyn realizujący koncepcję LIFO może być wyposażony w stosowne systemy magazynowania, np. regały wjezdne. 

 

Dlaczego warto stosować LIFO?

Mimo że metoda LIFO sprawdza się rzadko, to ma ona pewne zalety. I to właśnie one mogą przeważyć o jej wdrożeniu w magazynie, w którym jest to możliwe. Kluczowe korzyści z użycia metody LIFO to:

  • Skrócenie dystansów, jakie muszą pokonać operatorzy wózków widłowych. Zasada LIFO zakłada, że produkty mogą być pobierane już ze strefy przyjęć.

  • Oszczędność czasu. Ma to związek z powyższym punktem – wiele produktów nie trafia do strefy przechowywania.

  • Brak konieczności ścisłej kontroli daty przyjęcia towaru. Jednocześnie od czasu do czasu konieczne jest „zerowanie” zapasów.

 

Metoda FEFO

Magazynowanie towarów może odbywać się w taki sposób, że możliwe jest wdrożenie metody FEFO. Zasada FEFO ma zastosowanie w tych magazynach, gdzie przechowywane są towary z terminem ważności i w związku z tym priorytetem jest zadbanie, aby klienci otrzymywali produkty zdatne do użytku. To powoduje, że koncepcja FEFO jest dużo mniej popularna niż np. FIFO – zakres jej zastosowań jest węższy.

 

Zasada FEFO – definicja

Definicja zasady FEFO brzmi następująco: to sposób zarządzania zapasami, zgodnie z którym produkty z najkrótszą datą ważności opuszczają magazyn jako pierwsze. FEFO to skrót od First Expired, First Out – pierwsze traci ważność, pierwsze wychodzi. Z tą koncepcją można spotkać się przede wszystkim w magazynach, w których składowane są produkty spożywcze lub leki.

Aby wdrożyć metodę FEFO w magazynie, trzeba zadbać o odpowiednie wyposażenie. System składowania musi zapewniać dostęp do każdego produktu – sprawdzić mogą się choćby regały paletowe i przesuwne. Dodatkowo potrzebny będzie system odpowiedzialny za kontrolę dat ważności poszczególnych produktów i wskazywanie tych towarów, które powinny w pierwszej kolejności opuścić magazyn.

Warto wiedzieć: Zasada FEFO nie jest charakterystyczna wyłącznie dla magazynów. Powszechnie korzystają z niej również sklepy spożywcze – z przodu na półkach układa się produkty z najkrótszym terminem przydatności, z kolei te z dłuższym terminem znajdują się z tyłu regałów i na magazynie.

 

Zalety FEFO

Wdrożenie metody FEFO w odpowiednio przystosowanym do tego magazynie zapewnia szereg korzyści. Główne zalety metody FEFO to:

  • Redukcja ilości odpadów i kosztów. Ponieważ produkty z krótkim terminem przydatności opuszczają magazyn w pierwszej kolejności, to prawdopodobieństwo wystąpienia strat jest niewielkie. To przekłada się na oszczędności.

  • Utrzymanie jakości. Dzięki kontroli terminu przydatności towarów można uniknąć sytuacji, w której do klienta trafiają przeterminowane produkty. Pozwala to zapobiec kryzysom wizerunkowym i obniżeniu zaufania do firmy.

  • Zadowolenie klienta. Wiąże się to z powyższym punktem. Jeżeli do klientów zawsze trafiają produkty, które mogą oni bezpiecznie wykorzystać, a zlecenia są realizowane sprawnie, to powinni oni być zadowoleni ze współpracy.

 

Inne metody wydań magazynowych – LOFO i HIFO

Metody składowania towarów nie ograniczają się wyłącznie do reguł FIFO, LIFO i FEFO – stworzono też wiele innych koncepcji, które cieszą się mniejszą lub większą popularnością. Przykładami mogą być LOFO i HIFO.

 

Zasada HIFO – co to?

Highest In, First Out (najdroższy wchodzi, pierwszy wychodzi) – tak brzmi rozwinięcie skrótu HIFO. Ta metoda zakłada, że produkty o najwyższym koszcie zakupu opuszczają magazyn jako pierwsze. Zasada HIFO jest wykorzystywana głównie przez firmy zainteresowane maksymalizacją zysków. Ta koncepcja może zostać zastosowana w magazynach, w których przechowywane są np. materiały budowlane. 

 

Czym jest metoda LOFO?

Zasada LOFO to przeciwieństwo reguły HIFO. Definicja LOFO (Lowest In, First Out) brzmi następująco: to metoda zarządzania zapasami, zgodnie z którą priorytet w opuszczeniu magazynu mają towary zakupione po najniższej cenie. Przedsiębiorstwo, które wdroży tę koncepcję i następnie dokona wyceny posiadanych zapasów, uzyska mocno zawyżony wynik. Zasada LOFO najczęściej nie jest stosowana w przypadku produktów z terminem ważności.

Nie chcesz budować własnego magazynu – wolisz wynajmować powierzchnię magazynową? Sprawdź, ile kosztuje wynajem magazynu.

 

Zasada FIFO, LIFO, FEFO – którą warto wybrać?

To, czy w magazynie zostanie wdrożona zasada FIFO, LIFO czy FEFO, zależy przede wszystkim od rodzaju składowanego towaru, a w mniejszym stopniu również od modelu biznesowego firmy – jej celów i planów na najbliższe lata. Żadna metoda nie jest lepsza niż pozostałe – są one unikalne oraz mają swoje zalety i wady. Jednocześnie nie wszystkie z nich mogą być wykorzystywane w takim samym stopniu.

Najbardziej uniwersalna jest zasada FIFO, najrzadziej z kolei firmy decydują się na metodę LIFO. Koncepcja zarządzania przepływem towarów FEFO jest z kolei doceniana przez firmy z branży spożywczej, kosmetycznej i farmaceutycznej – sprawdza się ona tam, gdzie data przydatności produktu odgrywa dużą rolę.

 

FIFO, LIFO, FEFO i inne zasady składowania towarów – podsumowanie

Planujesz wynająć magazyn i zastanawiasz się, jak zmniejszyć koszty magazynowania? Jednym z punktów wyjścia może być przyjrzenie się zasadom FIFO, LIFO i FEFO. Wybór optymalnego sposobu zarządzania przepływem towarów w magazynie pozwala zminimalizować koszty, ograniczyć ryzyko wystąpienia strat oraz zadbać o wizerunek firmy i relacje z klientami – odbiorcami towaru.

Jakub Kurek
Jakub Kurek
Head of Industrial and Warehouse Department