Rozwój e-commerce i dążenie firm, aby dostarczać towary do klientów w jak najkrótszym czasie, stawiają przed branżą logistyczną unikalne wyzwania. Wiele problemów identyfikowanych jest zwłaszcza na ostatnim odcinku łańcucha dostaw – to tzw. ostatnia mila. Ale część z nich można rozwiązać, wybierając magazyny miejskie.
Co to jest logistyka ostatniej mili?
W łańcuchu dostaw można wyodrębnić kilka etapów. Ostatnia mila – obok pierwszej mili i środkowej mili – jest jednym z nich. Jak wskazuje nazwa, jest to finalny fragment łańcucha dostaw – towar wydany z magazynu trafia do klienta końcowego, którym może być zarówno konsument (B2C), jak i podmiot gospodarczy (B2B). Chociaż w teorii logistyka ostatniej mili wydaje się być prostym zagadnieniem, to w praktyce generuje ona szereg wyzwań.
Termin „ostatnia mila” można też rozumieć dosłownie, ale to zbyt duże uproszczenie. Ostatnia mila w logistyce to najczęściej krótki dystans, jednak nie jest on istotą tego pojęcia – niekiedy dostarczenie towaru do klienta końcowego może wymagać przejechania setek kilometrów.
W łańcuchu transportowym wyróżniamy następujące etapy:
- Pierwsza mila. W ramach pierwszej mili towar jest przewożony od producenta do magazynu dystrybucyjnego. Często odbywa się to drogą morską lub lotniczą.
- Środkowa mila. Logistyka środkowej mili to termin, pod którym z reguły kryje się drogowy transport towaru z magazynu dystrybucyjnego do magazynów regionalnych, podczas której produkty mogą być czasowo magazynowane.
- Ostatnia mila. W ostatniej fazie transportu ma miejsce dostarczenie towaru z magazynu (może to być magazyn SBU) do klienta końcowego – konsumenta lub przedsiębiorcy. Faza ta może być też nazwana terminem średnia mila.
Ostatnia mila w logistyce – różnice pomiędzy B2B i B2C
Logistyka ostatniej mili występuje w segmentach B2B i B2C. Jednak różnice są znaczne. W przypadku B2B proces ten przebiega dwutorowo – wyróżnić można łańcuch produkcji i łańcuch dostaw. W pierwszym przypadku odbiorcą jest zakład produkcyjny – otrzymuje on surowce wykorzystywane do produkcji określonych dóbr. W łańcuchu dostaw B2B ostatnia mila to transport towarów do punktów sprzedaży, które zajmują się dalszą dystrybucją.
Wzrost znaczenia sektora e-commerce spowodował, że gwałtownie wzrosła liczba łańcuchów dostaw B2C. W przypadku B2C towar jest dostarczany pod wskazany przez kupującego adres lub do punktu, z którego może on odebrać zamówienie. Jednocześnie ten łańcuch dostaw jest najbardziej skomplikowany. Stopień skomplikowania ma związek z występowaniem kilku czynników:
- Szybkość dostawy. Klienci oczekują, że otrzymają produkt niemal natychmiast, najpóźniej w ciągu 24 godzin od złożenia zamówienia.
- Konieczność dodatkowego zabezpieczenia niektórych przesyłek. Mowa o paczkach zawierających produkty szklane czy delikatne.
- Emisja CO2. Ostatnia mila nie pozostaje bez wpływu na środowisko, a to stanowi dla firm wyzwanie w kontekście m.in. ESG.
Problem ostatniej mili a wyzwania magazynowe
Chociaż ostatnia mila w logistyce jest kluczowa w procesie dostaw, to wiąże się też z wieloma wyzwaniami. Podstawową trudnością jest presja czasu i rosnące wymagania klientów. Dostarczanie przesyłek w ciągu 24 godzin od momentu złożenia zamówienia to dziś już niemal standard. Opóźnienia spowodowane choćby dużym natężeniem ruchu drogowego na obszarach miejskich wpływają negatywnie na customer experience, czyli doświadczenia klienta, i mogą zaważyć na tym, czy ponownie skorzysta on z usług danego przedsiębiorcy. Ale to nie wszystko.
Problem ostatniej mili jest zauważalny również na poziomie zarządzania magazynem. Nieustannie rosnący wolumen produktów, które trzeba dostarczyć oraz szybko rosnąca baza adresów powodują, że sprawna organizacja pracy zespołu logistycznego jest kluczowa. Aby przetworzyć coraz większą ilość informacji na etapie ostatniej mili, wdrażane jest dedykowane oprogramowanie. Rozwiązania informatyczne mogą też pomóc w planowaniu optymalnych tras, jakimi będą poruszać się np. kurierzy.
Jednocześnie dużym wyzwaniem jest sezonowość dostaw. Okres przed świętami czy czas wyprzedaży to momenty, gdy w sklepach internetowych liczba zamówień lawinowo rośnie. Ich realizacja i dostarczenie w zadeklarowanym terminie wymaga ścisłej koordynacji.
Jak usprawnić logistykę ostatniej mili i zmniejszyć koszty?
Jak wynika z licznych badań, ostatnia mila jest bardzo kosztowna – potrafi pochłonąć nawet 40-50 proc. całkowitego kosztu dostawy. Stąd też wszelkie rozwiązania ograniczające wydatki są mile widziane. Jak usprawnić logistykę ostatniej mili i jednocześnie obniżyć ponoszone koszty? Rozwiązań jest co najmniej kilka – to choćby przemyślana lokalizacja magazynu, wdrożenie systemu WMS i optymalizacja trasy.
Ostatnia mila logistyki a magazyn
Jeżeli firma chce spełnić obietnicę szybkiej dostawy, którą klient otrzymał w chwili złożenia zamówienia, kadra zarządzająca musi przemyśleć położenie wynajmowanych magazynów. Klasyczne rozwiązanie w postaci kilku centrów dystrybucyjnych rozproszonych na obszarze całego kraju dziś już się nie sprawdza – logistyka miejska kładzie nacisk na magazyny miejskie, a zatem zlokalizowane wokół wysoce zurbanizowanych terenów. Jak to wygląda w praktyce? Aby zapewnić szybką realizację dostaw do klientów z aglomeracji warszawskiej, firma powinna wybrać magazyny do wynajęcia w Warszawie.
Wybór magazynu w kontekście ostatniej mili to jednak nie tylko kwestia lokalizacji – istotne jest również wyposażenie. Magazyny dla e-commerce wyróżnia m.in. duża liczba ramp i szersza niż standardowo przestrzeń przy dokach. Umożliwia to logistykę cross docking – przeładunek i wysyłkę produktu do klienta z pominięciem etapu jego magazynowania. Ale to nie wszystko. Magazyny oferowane dla e-commerce charakteryzują się specjalną organizacją powierzchni składowania – może ona zostać wyposażona choćby w antresole, które będą wykorzystywane w okresie większej liczby zamówień.
Problem ostatniej mili a wdrożenie systemu WMS
Magazyny miejskie usprawniają ostatnią milę. Jednak od złożenia zamówienia przez klienta do opuszczenia przez produkt magazynu mija pewien okres. W celu skrócenia czasu realizacji zamówień warto wdrożyć magazynowy system informatyczny (WMS) – jego celem jest koordynacja wszystkich czynności odbywających się w magazynie. Należą do nich m.in. przyjęcie i składowanie towaru, przesunięcia magazynowe oraz lokalizacja, zbieranie i pakowanie zamówień. Rezultatem są konkretne korzyści – należą do nich:
- Mniej pomyłek na etapie kompletacji zamówień. Firma w tym celu może korzystać np. z mobilnych terminali na kody kreskowe – a brak błędów to zadowolony klient.
- Redukcja kosztów. Ponieważ część procesów można kontrolować bez udziału pracowników, zmniejsza się zapotrzebowanie kadrowe.
- Zwiększenie wydajności. Systemy WMS zwiększają też efektywność pracy, a to ze względu na lepszą organizację magazynu.
Ostatnia mila – dostawa z optymalizacją trasy
Dla ostatniej mili charakterystyczne jest duże rozproszenie klientów końcowych. Przykładowo kurierzy dostarczają przesyłki zarówno pod wskazane w zamówieniach adresy, jak i do punktów odbioru. Jaka jest odpowiedź na to wyzwanie logistyki ostatniej mili? Ponownie z pomocą przychodzi nowoczesna technologia – mowa o oprogramowaniu do planowania tras.
Narzędzia do planowania tras pozwalają kompleksowo zarządzać dostawami. Planowanie trasy odbywa się nie tylko z uwzględnieniem adresu, ale również innych parametrów – należą do nich: ciężar i objętość ładunku, indywidualne okna czasowe klientów czy ładowność danego pojazdu. Efektem jest nie tylko skrócenie czasu dostawy, ale również zredukowanie kosztu transportu. Dodatkowy plus to możliwość szybkiego zareagowania, gdy na trasie pojawią się niespodziewane trudności – np. korek.
Jakie branże potrzebują optymalizacji dostaw na etapie ostatniej mili?
Na to pytanie można odpowiedzieć, wskazując sektor e-commerce. Jednak to duże uproszczenie. Optymalizacja dostaw na etapie ostatniej mili to problem dotykający znacznie więcej firm niż tylko te działające w branży e-commerce. Magazyny miejskie czy wsparcie nowoczesnej technologii – to rozwiązania, którymi mogą być zainteresowani również:
- Najemcy logistyczni. To firmy z branży logistycznej wynajmujące magazyny (również magazyny miejskie) pod prowadzone operacje.
- Kurierzy. Odbierają oni przesyłki od sklepów internetowych i następnie muszą je dostarczyć w określonym czasie do klienta lub punktu odbioru.
- Przedsiębiorcy realizujący zamówienia we własnym zakresie. Często są to firmy sprzedające produkty o dużych lub nietypowych wymiarach.
Ostatnia mila – redukcja kosztów i zadowolenie klientów
Z perspektywy właścicieli sklepów czy przewoźników optymalizacja dostaw ostatniej mili to konieczność wynikająca z ewolucji łańcucha dostaw, w tym zwłaszcza rosnących kosztów. Jednak obniżenie kosztów logistycznych – mimo że pożądane – to nie wszystkie korzyści. Równie istotne jest zadowolenie klientów. To właśnie od satysfakcji klienta zależy renoma przedsiębiorstwa i jego kondycja finansowa. Od czego zacząć proces optymalizacji? Dobrym punktem wyjścia może być zmiana magazynu.
Ile kosztuje wynajem magazynu miejskiego lub zaprojektowanego specjalnie z myślą o e-commerce? Jeżeli chcesz sprawdzić, czy operacja zmiany lokalizacji opłaci się Twojej firmie, skontaktuj się z nami. W Newmark Polska pomagamy najemcom biznesowym w znalezieniu powierzchni magazynowych dostosowanych do ich potrzeb i finansowych możliwości.