Produkty szybkozbywalne z krótką datą ważności (Fast Moving Consumer Goods – FMCG) wymagają szczególnych warunków przechowywania. Jakie kryteria musi spełniać magazyn żywności? Jak wyposażyć magazyn produktów spożywczych, aby rotacja zapasów odbywała się sprawnie i bez kosztownych strat?
Kluczowe wymagania dla magazynowania żywności
Magazynowanie i przechowywanie żywności wiąże się z koniecznością zapewnienia optymalnych warunków poszczególnym grupom produktów. Podstawowymi parametrami, które muszą być monitorowane przez całą dobę, są temperatura i wilgotność. Ale w przypadku niektórych towarów znaczenie ma więcej czynników – jak choćby zastosowany w magazynie system oświetlenia.
Kategorie magazynów spożywczych
Chociaż magazyny wykorzystywane przez firmy z branży spożywczej określa się zbiorczo jako „magazyny spożywcze”, to są one zróżnicowane pod względem m.in. wielkości, wyposażenia i warunków, jakie w nich panują. Podstawowy podział magazynów spożywczych uwzględnia dwa rodzaje magazynów – magazyny żywnościowe i magazyny nieżywnościowe. Jak wskazują te nazwy, jako kryterium podziału służy rodzaj przechowywanych w nich produktów.
Magazyny nieżywnościowe
Co przechowuje się w magazynach nieżywnościowych? Opakowania jednostkowe i zbiorcze, w których są umieszczane wytworzone produkty, przybory kuchenne czy środki czystości wykorzystywane do czyszczenia linii produkcyjnych – to przykładowa zawartość magazynu nieżywnościowego. Funkcjonowanie strefy nieżywnościowej w przestrzeni magazynowej jest niezbędne, aby możliwa była sprawna produkcja żywności.
Magazyny żywnościowe
Do magazynowania żywności wyprodukowanej na liniach produkcyjnych wykorzystuje się drugi rodzaj magazynów spożywczych – magazyny żywnościowe. Jednak magazyny żywnościowe to również ogólna nazwa. W zależności od panującej w nich temperatury magazyny żywnościowe dzielą się na dwa rodzaje – są to:
- Magazyny żywnościowe niechłodzone. Składuje się w nich wyroby, które bez uszczerbku na ich jakości i właściwościach mogą być przechowywane w temperaturze otoczenia. Przykładem mogą być produkty suche – cukier i mąka.
- Magazyny żywnościowe chłodzone. Umieszcza się w nich artykuły spożywcze, które muszą być przechowywane w kontrolowanej temperaturze. Uwzględniając temperaturę, wyróżnić można pomieszczenia chłodnicze, strefę mrożenia i strefę głębokiego mrożenia.
Wyposażenie magazynowe
Charakterystyczny dla magazynów z branży spożywczej element wyposażenia stanowią systemy monitorujące temperaturę i wilgoć. Ich obecność w magazynie żywności jest niezbędna – systemy te umożliwiają kontrolę warunków, w jakich odbywa się przechowywanie produktów. Aby z kolei żywność mogła zachować pożądane właściwości, powierzchnia magazynowa może zostać wyposażona w dodatkowe rozwiązania. Przykładem są choćby zaciemniane świetliki, dzięki którym można zmniejszyć ekspozycję towarów na światło.
Obsługa zapasów składowanych w magazynie żywności wymaga też inwestycji w urządzenia i wyposażenie magazynowe. Techniczne wyposażenie magazynu zawsze jest dobierane z uwzględnieniem m.in. rodzaju magazynowanych produktów, opakowań transportowych i wreszcie sposobu przemieszczania towarów. Co może składać się na techniczne wyposażenie magazynu? Przykładowe elementy wyposażenia, które są spotykane również w magazynach firm z innych branż, to:
- Regały magazynowe. Magazyny żywnościowe chłodzone i niechłodzone wyposaża się w różne regały – najczęściej o konstrukcji półkowej i paletowej.
- Maszyny transportowe. Najczęściej są to wózki naładowne i wózki unoszące. Za pomocą tych drugich można transportować towary o dużej masie.
- Urządzenia pomocnicze do składowania. Należą do nich m.in. palety i pojemniki o różnej wielkości, paletyzatory i foliomaty.
- Urządzenia kontrolno-pomiarowe. Magazyn produktów spożywczych może zostać wyposażony choćby w urządzenia ważące i wskaźnikowe.
- Urządzenia do wytwarzania energii elektrycznej. Agregaty prądotwórcze zapewniają utrzymanie optymalnej temperatury w magazynie w razie przerw w dostawie prądu.
Przechowywanie produktów suchych w magazynach
Magazyn produktów suchych to miejsce przechowywania m.in. makaronów, kasz, pieczywa i przypraw. Chociaż mogłoby się wydawać, że żywność sypka nie wymaga specjalnych warunków składowania, to jest inaczej. Kontrolować trzeba przede wszystkim temperaturę i wilgotność. Jeżeli w pomieszczeniu będzie panować zbyt wysoka wilgotność, to rozwinąć mogą się grzyby (m.in. pleśń). Jest też inna możliwość – produkty mogą zostać zaatakowane przez szkodniki.
Szukasz magazynu do przechowywania żywności suchej? Zwróć uwagę, czy wybrany obiekt jest wyposażony m.in. w systemy osuszające oraz czujniki wilgotności i temperatury. Temperatura w magazynie produktów suchych w zależności od specyfiki składowanych wyrobów może wynosić od 10 do 20 st. C. Dobrze też, aby w magazynie zostało zamontowane oświetlenie LED – zamiast tradycyjnych świetlówek.
Magazynowanie żywności świeżej i łatwo psującej się
Firmy zajmujące się produkcją żywności, która łatwo się psuje, wykorzystują do jej składowania magazyny chłodnicze. W magazynach żywnościowych chłodniczych kluczowa jest kontrola temperatury. Ale wyzwania pojawiają się nie tylko na etapie magazynowania – odpowiednią temperaturę trzeba utrzymać również podczas wydania i odbioru towaru (sprawdź, czym jest logistyka ostatniej mili). Jak to zrobić? Z pomocą przychodzi nowoczesna przestrzeń magazynowa – czyli magazyn, który:
- Został wyposażony w regały przepływowe. Wykorzystuje się je głównie w magazynach, w których rotacja produktów jest duża – należą do nich magazyny spożywcze i magazyny gastronomiczne.
- Posiada system śluz. Mogą one być podstawowe (np. w postaci zasłon wstęgowych) lub bardziej zaawansowane. Zastosowanie śluz pozwala zapobiec utracie zimna i zmianom wilgotności powietrza.
Magazyny mrożonek
Temperatury panujące w mroźniach wynoszą od -18 do -25 st. C, podczas gdy w komorach głębokiego mrożenia mogą dochodzić nawet do -30 st. C. Przechowywanie produktów mrożonych – podobnie jak magazynowanie żywności świeżej – wiąże się z całodobową kontrolą temperatur. W ten sposób można szybko wychwycić wszelkie odstępstwa od normy i zapobiec rozmrożeniu się składowanych wyrobów.
Magazyn mrożonych artykułów spożywczych wymaga też nawilżania powietrza. Zgodnie z obowiązującymi standardami zarówno w chłodniach, jak i komorach głębokiego mrożenia optymalna wilgotność powietrza wynosi 95 proc. Powodem, dla którego konieczne jest nawilżanie powietrza, jest zapobieganie utracie masy produktów w wyniku procesu wysychania.
Organizacja i układanie produktów
Kontrola warunków, w jakich żywność jest przechowywana w magazynie, to priorytet. Jednak równie ważna jest kwestia rozlokowania składowanych produktów na użytkowanej powierzchni. Mimo że metod zarządzania stanami magazynowymi jest wiele, to w magazynach artykułów spożywczych wykorzystuje się jedną – FIFO (First In, First Out).
Metoda FIFO przewiduje organizację towarów w taki sposób, aby ładunek wprowadzony do magazynu jako pierwszy opuścił go również jako pierwszy. Taki system zarządzania asortymentem ma określone zalety, przy czym podstawową korzyścią jest ograniczenie ryzyka przeterminowania się produktów. Inne atuty FIFO to:
- Ograniczony czas magazynowania produktów. Ryzyko, że produkt się zestarzeje i przestanie być pełnowartościowy, jest niskie.
- Brak konieczności utylizacji dużych partii produktów, które zostały zastąpione nowymi. Metoda FIFO daje gwarancję, że starszy towar opuści magazyn przed nowym.
- Lepsza kontrola nad stanami magazynowymi. Pracownicy magazynu szybko wykrywają uszkodzone produkty – często, zanim się one zepsują.
Jak bezpiecznie magazynować żywność?
Magazynowanie żywności to zagadnienie, które nie sprowadza się wyłącznie do wyboru optymalnego magazynu – przedsiębiorca musi pamiętać o wytycznych sanitarno-epidemiologicznych oraz zasadach BHP. Równie ważne jest wdrożenie systemów mających na celu kontrolowanie ryzyka związanego z bezpieczeństwem żywności, np. systemu HACCP. Dodatkowo pracodawca powinien zapewnić pracownikom cykliczne szkolenia.
Dokumentacja i śledzenie dostaw
Magazyny żywności czy magazyny gastronomiczne stale przyjmują i wydają towary. Ta rotacja powinna odbywać się w sposób kontrolowany – należy zadbać o dokumentację. We współczesnych magazynach odchodzi się od dokumentacji papierowej na rzecz dokumentacji elektronicznej. Systemy do zarządzania pracą magazynów mają tę zaletę, że pozwalają na bieżąco monitorować stany magazynowe i ułatwiają inwentaryzację.
Zgodność z przepisami i certyfikatami
Wynajem magazynu wiąże się z konkretnymi kosztami – przedsiębiorca musi płacić czynsz i ponosić opłaty eksploatacyjne. To powoduje, że najemcy zwracają uwagę nie tylko na zgodność przestrzeni magazynowej z aktualnymi przepisami – istotne są też certyfikaty potwierdzające ekologiczny charakter obiektu. Do takich certyfikatów należą BREEAM i LEED. Jeżeli magazyn uzyskał certyfikat BREEAM lub LEED, to na etapie jego budowy zastosowano energooszczędne rozwiązania – koszty jego eksploatacji mogą zatem być niższe.
Dowiedz się więcej o korzyściach płynących z wyboru ekologicznego magazynu. Przejdź do artykułu „Ekologiczne magazyny – certyfikat BREEAM i LEED”.
Jak dokonać najlepszego wyboru magazynu żywności?
Nie każdy magazyn do wynajęcia w Warszawie, Gdańsku czy Katowicach będzie dobrym wyborem dla przedsiębiorcy prowadzącego działalność w branży spożywczej. Jakimi kryteriami należy się kierować, wybierając magazyn artykułów spożywczych? Uwagę należy zwrócić na obecność systemów kontroli temperatury i wilgotności. Znaczenie może mieć też aktualne wyposażenie magazynu, które zostanie oddane do użytku potencjalnego najemcy.
Chcesz znaleźć magazyn dostosowany do potrzeb biznesu w branży spożywczej? W Newmark Polska pomagamy przedsiębiorcom stworzyć optymalne zaplecze do dalszego wzrostu. Chcesz się dowiedzieć, co możemy zrobić dla Twojej firmy? Skontaktuj się z naszym doradcą – zapytaj o magazyny do wynajęcia uwzględniające specyfikę branży spożywczej.
