Istnieje wiele metod składowania produktów – towary mogą być układane choćby na paletach lub regałach. Część z produktów znajduje się w stałych lokalizacjach, inne z kolei są składowane tam, gdzie jest akurat miejsce. Ponieważ jednak systemy magazynowania mają wpływ na to, jak wykorzystana zostanie dostępna przestrzeń, to warto im się przyjrzeć lepiej.
Systemy magazynowania – rodzaje składowania w magazynach
Zdarza się, że system magazynowy jest utożsamiany z wyposażeniem znajdującym się w magazynie. Termin ten oznacza jednak coś więcej. System magazynowania obejmuje zarówno wyposażenie, jak i wypracowane procedury, zgodnie z którymi pracownicy postępują w codziennej pracy z towarami. Często praca dodatkowo wspierana jest dedykowanym oprogramowaniem (np. WMS), które organizuje przepływ towarów.
Gdyby w magazynie nie został wdrożony (choćby prowizoryczny) system magazynowy, to:
Towary byłyby odkładane na przypadkowe regały, a to utrudniałoby ich odnalezienie
Składowanie towarów bez planu mogłoby spowodować, że stałyby się one niedostępne
- Produkty mogłyby się przeterminować – nie opuściłyby magazynu w porę
Szukasz magazynu? Poznaj magazyny do wynajęcia w Warszawie.
Od czego zależy wybór metody składowania?
Wybór systemu magazynowania jest uzależniony od kilku czynników – są to: składowany towar, wyposażenie i układ magazynu.
Do magazynu mogą trafiać zarówno duże, jak i małe wolumeny towarów. Znaczenie ma też ich rodzaj. Niektóre produkty (np. spożywcze) wymagają przechowywania w kontrolowanej temperaturze. Wybierając optymalny system magazynowania, uwagę trzeba zwrócić też na kształt produktów – mogą one być transportowane na paletach lub luzem, do czego potrzebna jest odpowiednia infrastruktura magazynowa.
Od parametrów towaru dominującego w magazynie zależy, jakie znajdzie się w nim wyposażenie. Z reguły firmy korzystają co najmniej z regałów niskiego i wysokiego składowania. Ma to związek m.in. z rotacją produktów – towary, które są przyjmowane i wydawane z magazynu najrzadziej, najczęściej są składowane wyżej, z kolei pozostałe produkty są trzymane „pod ręką” (można się do nich szybko dostać).
Przykład: Jeżeli magazyn należy do firmy handlującej oponami i akcesoriami samochodowymi, to potrzebne będą co najmniej dwa rodzaje regałów – na wspomniane już opony, które muszą być składowane w określony sposób (nie mogą być układane bezpośrednio na posadzce, nie można też ich układać w stos) oraz pozostałe produkty, które są pakowane np. w kartony.
Trzecią kwestią, od której zależy wybór metody składowania, jest układ technologiczny magazynu. W każdym magazynie można wyróżnić strefy magazynowe, np. strefę przyjęć czy strefę wydań. Jednak w zależności choćby od wielkości magazynu i skali prowadzonej działalności układ może być odmienny – magazyn może być przelotowy (to najczęściej spotykany plan), kątowy lub workowy.
Jak wybrać system magazynowy?
Wybierając system magazynowy, należy uwzględnić kilka kryteriów – są to: rodzaj i zróżnicowanie składowanych towarów, potrzebna pojemność magazynu, wymagana szybkość operacji magazynowych i całkowity koszt inwestycji. Wymienione parametry są kluczowe – inwestor może jednak uwzględnić również inne czynniki.
Cztery kryteria podczas wyboru systemu magazynowego:
- Rodzaj i zróżnicowanie składowanych towarów. Dla decyzji o wyborze systemu magazynowego istotne jest, czy produkty będą składowane na paletach, czy np. w pojemnikach. Znaczenie ma również to, jak długo towar będzie składowany i jak będzie różnorodny. Dla przykładu – jeżeli składowana będzie duża ilość jednego rodzaju towaru, to wykorzystać można system akumulacyjny (np. regały przepływowe). Gdy sytuacja będzie odwrotna (wiele typów towaru w małych ilościach), lepiej sprawdzi się system magazynowania z dostępem bezpośrednim.
- Potrzebna pojemność magazynu. Systemy magazynowe różnią się pojemnością efektywną i rzeczywistą. To, ile towarów będzie można składować na obszarze magazynu, zależy nie tylko od wybranego wyposażenia (np. regałów wjezdnych czy paletowych), ale też wdrożonych procedur i systemu zarządzania.
- Wymagana szybkość operacji magazynowych. Zwłaszcza w magazynach e-commerce czas realizacji zamówień odgrywa dużą rolę. Jeżeli magazyn jest zautomatyzowany, poprawę efektywności można uzyskać poprzez właściwą konfigurację oprogramowania. W pozostałych przypadkach konieczne jest sprawdzenie, ile czasu zajmuje wykonanie poszczególnych zadań, np. przeniesienie produktu ze strefy kompletacji do strefy wysyłki. W ten sposób można precyzyjnie określić, które rozwiązania w danym przypadku sprawdzą się najlepiej.
- Całkowity koszt inwestycji. Z perspektywy inwestorów znaczenie mają również koszty. Zdarza się, że niektóre systemy magazynowe są z góry skreślane, a powodem są właśnie koszty niewspółmierne do korzyści, jakie mogłyby one zapewnić. Jednocześnie przyglądając się kwestii kosztów, należy uwzględnić okres zwrotu z inwestycji. Im jest on krótszy, tym lepiej.
To może Cię zainteresować: Outsourcing usług magazynowych: kiedy warto się na niego zdecydować?
Rodzaje systemów magazynowania
Przyglądając się funkcjonowaniu obecnych na rynku magazynów, łatwo można zauważyć, że stosują one różne rodzaje systemów magazynowania. Ich podziału można dokonać, biorąc pod uwagę różne kryteria. Przykładowo:
Ze względu na lokalizację produktu wyróżnia się statyczne i dynamiczne systemy magazynowania.
Ze względu na dostęp do składowanych produktów wyróżnia się systemy magazynowania z bezpośrednim dostępem i akumulacyjne systemy magazynowe.
- Ze względu na wysokość regałów wyróżnia się systemy niskiego, średniego i wysokiego składowania.
Każdy system magazynowania ma określoną specyfikę, a jego wdrożenie oznacza pewne zyski i wyzwania. W nowoczesnych magazynach standardem jest korzystanie z dedykowanego oprogramowania (wspomnianych już systemów WMS), które znacznie ułatwia przepływ towarów i kontrolę jego stanu. Jest to szczególnie istotne w magazynach składujących produkty z terminem ważności.
Dowiedz się więcej – poznaj rodzaje magazynów.
Czym jest składowanie statyczne?
Jeżeli w magazynie ma zastosowanie składowanie statyczne, to każdy produkt ma swoje stałe, przypisane miejsce w strefie składowania. W przypadku mniejszych magazynów taki układ sprawia, że pracownicy po pewnym czasie doskonale orientują się, gdzie znajduje się dany produkt – nie muszą tego sprawdzać w systemie.
Przykład: Załóżmy, że w magazynie składowane są materiały budowlane. Firma oferuje m.in. płyty OSB o wymiarach 2500x1250x18 mm, które od samego początku istnienia magazynu znajdują się w lokalizacji oznaczonej jako 3G1A. Gdyby produktu tego chwilowo zabrakło, miejsce to pozostanie puste – będzie czekać na kolejną dostawę.
Składowanie statyczne – zalety i wady:
Ponieważ produkty nie zmieniają swojego miejsca, pracownicy nie mają problemu z ich odnalezieniem.
Monitorowanie stanu zapasów (jeżeli w magazynie nie jest używany system WMS) jest dość proste.
Wolnego miejsca nie można wykorzystać do składowania innego produktu, co jest nieefektywne.
- Rozwiązanie to może być stosowane tylko w magazynach, w których produktów jest stosunkowo mało, a ich rotacja jest wolna.
Czym jest składowanie dynamiczne?
Firma może zdecydować się także na system składowania dynamicznego. Ta metoda jest przeciwieństwem składowania statycznego – towary nie mają przypisanej lokalizacji w strefie składowania. W praktyce oznacza to, że produkt ze strefy przyjęć trafia do przypadkowej alejki i na przypadkowy regał – tam, gdzie akurat jest wolne miejsce.
Przykład: W magazynie e-commerce znajdują się różne kosmetyki. Partia kremów pewnej firmy trafiła w lokalizację 2A7, w której wcześniej znajdowały się pilniki do paznokci, a jeszcze wcześniej składowane były olejki do pielęgnacji brody. Gdy kremy opuszczą magazyn, do lokalizacji trafi kolejny produkt, który zostanie akurat przesunięty ze strefy przyjęć.
Składowanie dynamiczne – co warto wiedzieć:
Ten rodzaj systemu magazynowania doskonale sprawdza się w magazynach o wysokiej przepustowości.
Składowanie dynamiczne można spotkać w magazynach, w których wdrożono zasadę FIFO.
- Z uwagi na brak stałych lokalizacji konieczne może być wdrożenie systemu pick-to-light czy pick-to-voice.
Składowanie statyczne czy dynamiczne?
W wielu magazynach nie wybiera się między składowaniem statycznym a składowaniem dynamicznym, ale łączy się te dwie metody. W praktyce wygląda to tak, że produkty o najwyższym stopniu rotacji, sezonowe czy oferowane w ramach promocji zostają przeniesione z głębokiego magazynu do strefy kompletacji, podczas gdy lokalizacja pozostałych towarów pozostaje statyczna.
Przeczytaj również: Logistyka magazynowa – na czym polega i jaką pełni rolę?
Zadania systemu magazynowania
Mimo że istnieją różne systemy magazynowania, to mają one pewne elementy wspólne – każdy z nich pełni tę samą funkcję. Jakie są główne zadania systemu magazynowania? Głównym celem jest maksymalne wykorzystanie dostępnej przestrzeni magazynowej. Jednak to nie wszystko – wymienić można także:
Bezpieczne przechowywanie towarów zgodnie ze wskazaniami producenta. Dzięki temu produkty trafiające do odbiorcy są pełnowartościowe.
Sprawny przepływ towarów między poszczególnymi strefami magazynu. Pracownicy działu obsługi zamówień nie mają problemu z ich skompletowaniem, a to oznacza, że nie ma opóźnień w wysyłce.
- Wgląd w stan zapasów. Systemy magazynowania pozwalają kontrolować stany zapasów i tym samym możliwe jest ich bieżące uzupełnianie.
Wybór optymalnej metody składowania towaru
Skoro metoda składowania towaru ma bezpośredni wpływ na to, jak magazyn będzie funkcjonować, to powinna ona być dobrze przemyślana. W tym przypadku pochopne decyzje mogą spowodować poważne problemy w przepływie towarów.
Poszukujesz magazynu do wynajęcia na terenie Polski? Skorzystaj ze wsparcia zespołu Newmark Polska – pomożemy Ci znaleźć powierzchnię magazynową i wynegocjować korzystne warunki najmu. Skontaktuj się z nami, aby poznać szczegóły.
